a(Exod 20:13)
b(Exod 20:14)
c(Deut 24:1)
d(Num 30:2)
e(Exod 21:24)
f(Lev 19:18)

Matthew 5

*Jises hanau teka seilon he tehu maunten

Lk 6:17-26

1Jises ningahiwa mongohe teka seilon ape i nahih hani he maunten. Teka kahikahin nahih to apuha hani kapin. 2Ape i hutui hanau lato saun ti soliai Haeu, i ukek,

3“Haeu aile hasolia hani teka pahalaha wanen
i neini ma ngahati laha.
4Haeu aile hasolia hani teka laha toto ti tatahan.
I hasoli laha.
5Haeu aile hasolia hani teka laha tap namil ti halepelep.
I aile laha tame tehu pon ie.
6Haeu aile hasolia hani teka pahalaha wanen usiai
nauna tetan.
Laha pono ti waliko tenen solian.
7Haeu aile hasolia hani teka laha hina tatahan ti seilon liai.
I tin hina tatahan ti laha.
8Haeu aile hasolia hani teka laha hani hatapo namilolaha
ailei pupuasan. Imuh laha ningahi i.
9Haeu aile hasolia hani teka laha pupuas ti hasoliai
wasole seilon. I axai laha natun wanen.
10Haeu aile hasolia hani teka seilon teteka liai aile halialu
nake laha ailele pupuasan. Laha seilon tetan wanen.
11“Haeu aile hasolia hani amuto na seilon kak saxuti axamuto, sului putini amuto ma aile waliko lialun hani amuto nake huak. 12Amuamua nake kahumuto solian Haeu apeseniwen patul leili tonan. Nameniwa ka *teka kuluiai kakai Haeu ti matahaun tin lato kauen kawatan ti teka seilon aile halialu lato.

*Kahikahi Jises masin sol ma xewan

Mk 9:49-50; Lk 14:34-35

13“Amuto tuah ti hani lawe seilon masin sol ti hanamui an. Tuahe na taxiai sol i tapo, kaha kum hataxia aliake uke. I ape tap solian tetan. Seilon towi xoini ape laha tua nahih tutuhi.

14“Amuto tuah masin xewan ti kolai aweisali Haeu ti tehu pon itan ie. Amuto masin tehu taon laha atai patul he tehu maunten lehe lawe seilon ningahi. 15Tap tel i hakama tehu kamaian ape hana hani hahitake salek. Laha hakama ape hakea hani patul koukean lehe i haxewa seilon ti leili ing. 16Tin masin amuto haxewa haniwa seilon liai lehe laha ningahi saun solian ti amuto ape laha sameni Haeu tel Tamamuto.

Kakain ti sale *nauna ti Moses

17“Amuto kum ukekek ka nga tahiama xaxaweniai nauna ti Moses ma kakain ti teka kuluiai kakai Haeu kakaxi. Nga tahiama haponowiaian lehe seilon xeu kakai Haeu. 18Nga kakane hawane amuto, ti maun aheah ma pon itan ie tutuen, tap teik kakain ti Haeu haniwen *Moses i sohia atengi lawe waliko sohot poponowi hanowi ti Haeu kakawen. 19Tel na i tahi tuahe teik nauna ti Haeu ape i hanau seilon liai tahian, Haeu namiloi ukek i tel pate naun. A tel na i puas usi ma hanau seilon liai puas usiai nauna ien, Haeu namiloi ukek i tel pate tuah. 20Nga kakane hawane amuto, Haeu hani amuto tonain tuah kapin mewenae na usiai Haeu ti amuto i xoini teka *Parisi ma *teka hanaui nauna ti Moses.

Kakain ti sale lengelenge

Lk 12:58-59

21“Amuto hongoen nauna ti Moses hani teka seilon ti kuewen i ukek, ‘Tel na i ulini ape i telei seilon i tu ti sulusulu.’ a 22Tuahe nga kakane hawane amuto, tel na i tua lengeini lalolal seilon, i tu ti sulusulu ti puli Haeu. Ape tel na i kak halialu seilon liai i ukek, ‘O tap pupuasam,’ laha sului i hani teka masiwi. Ape tel na i kak halialu seilon liai i ukek, ‘O taxitaxia,’ i kane tehot ah lalap tap tahi pehoan.

23“Na masin ti leili *Ingi Haeu lehe o hani i teik na waliko ape o nameni tunahi ka wasolamulu tel seilon o halialuen, hana lioimua teik akekenam he aweing, ape nahih hasawimua wasolamulu tel seilon ien. Na o hasawi kewa, ien, ape o haniwa Haeu teik akekenam.

25“Na tel i namiloi suluiai tel ti amuto, hasawi koseniwa wasolamulu uke i hatuhi o hani puli tel masiwi ti hongoi meng. Ape i hana o hani mini teka masiwi ti kalabusiam. 26Na i sohot ukek ien, o kum ahuta atengi o hasawi hatapoa moni. Tin masin amuto hasawiwa wasolamuto ma Haeu uke amuto kau kawatan ti lialui woumuto.

Kakain ti sale saun lialun ti wawan hehin

Mk 9:43, 45,47

27“Amuto hongoen, ‘Kum ailele saun lialun ti wawan hehin.’ b 28Tuahe nga kakane amuto, tel na i paxai nahaini tel na hehin ape namilon i eliel pahan i eng akati, tel seilon ien i ailewen saun lialun ti wawan hehin leili namilon. 29Na o hapuasa tepaun pulam manau ti ailei saun lialun, xaxusi xaxaweniwa! Pamu ewian na o lioi teik ti tupuam uke laha towi xoini o hani *tesol ti kawatan tap tahi tapoan. 30Na o hapuasa tepaun minam manau ti ailei saun lialun, koti xaxaweniwa! Pamu ewian na o lioi tepaun minam uke laha towi tupuam hatel hani tesol tonain ti kaui kawatan lian tehue.

Nauna ti sale lioiai hehin

Mk 10:11-12; Lk 16:18

31“Tin Moses kakawen, ‘Tel na pahan i lioi tel axoan hehin, i tai hahongoa tel hehin sale lilioaialalu.’ c 32Tuahe nga kakane amuto, tel seilon i tapai lioiai tel axoan hehin mewenae na tel hehin eng akati tel seilon liai. Na i lioi tel axoan ti hui waliko liai, i aile haputa tel axoan ti ailei saun lialun ti wawan hehin. Tin i aile haputa hetekie tel wawan ti i uke tetel hehin mahe axoan.

Kakain ti sale tuohain

33“Tin amuto hongoen, ‘Kum xaxaputi kakain ti na o tuoha haniwen Haeu.’ d 34Tuahe ape nga hone amuto, kum tutuoha ukek kuinakei *tone Haeu nake se tone tel Masiwi Haeu. 35Kum tutuoha ukek kuinakei tehu pon itan ie nake i ti Haeu. Kum tutuoha ukek kuinakei Jerusalem nake se taon ti Haeu. 36Kum tutuoha ukek kuinakei patum nake o kum pon aile hapolui ma hapaxaxui tok na uk. 37Na o tuoha, tua kakawa ‘se’ ma na ‘kumahe.’ Na o kak hakila kuinake ti tutuoh tetam, i ahuma ti *Satan.

Kum he kahukah saun lialun

Lk 6:29-30

38“Imat amuto hongoen, ‘Na tel seilon i xaxusi tepaun pulam, o xaxusi aliakewa tepaun pulan. Na tel taputui hataxuxu nisum, o taputui hataxuxu aliakewa nisun.’ e 39Tuahe nga hone amuto, kum kahui aliliake waliko lialun ti seilon liai aile hani amuto. Na tel seilon aile hani amuto saun tenen pate hahien, kum aile kahui aliliake. Tiliwen i aile tuhi ulea. 40Na tel lehe i sului amuto ape waxi lungei tehu puxuaumuto, hani palahiwa i tehu liai. 41Na tel i hone lungei amuto kaua teik kokol tehu kakun, amuto kau haxau ahekewa teik. 42Na tel katei amuto teik na soxi, haniwa i. Na tel seilon pahan i hapuasa teik na soxiamuto, haniwa i hapuasa.

Waheniwa teka laha pahoxai o

Lk 6:27-36

43“Imat amuto hongoen, ‘Waheniwa teka lohumuto ma tumuiwa teka na lialun ti amuto.’ f 44Tuahe nga hone amuto, waheniwa teka laha pahoxai amuto. Lotu hualiwa teka laha halialu amuto. 45Na amuto aile ukek ien, amuto sohot hawane nati tel Tamamuto Haeu. Waheniwa hatesol seilon tekewe nake Haeu hani alon haxewai ati seilon solian ma lialun. Ape i hauxa akah hani seilon teka sawisawin ma teka weli ailei saun lialun. 46Haeu kum kahui hasolia amuto na masin amuto waheni mewenae teka laha waheni amuto. Kalak taen teka seilon waxiai moni hani teka masiwi ti *Rom, lato waheni mewenae teka laha waheni lato. 47Na amuto kakak mewenae kapi teka lawamuto, kalahai lehe Haeu kahui hasolia amuto? Kalak taen laha kum tioi Haeu laha ailele saun tenen ien. 48Amuto kewa seilon sawisawin wanen hanowi ti tel Tamamuto Haeu i sawisawin wanen.

Copyright information for SSG